Khái niệm về đường chân trời trong mỹ thuật

Trong mỗi bức tranh phong cảnh, đường chân trời nắm giữ vị trí quan trọng trong bố cục bức tranh, đóng vai trò quan trọng ảnh hưởng đến tính nghệ thuật cũng như chất lượng của tác phẩm. Có thể hiểu đơn giản đường chân trời chính là đường ranh giới giữa trời và đất ( hoặc là biển ).

Trong thực tế, đường chân trời luôn ở ngang tầm mắt, nó lên cao hay xuống thâp là tùy theo thế đứng, ta đứng cao hay ngồi thấp xuống mà nhìn. Còn ở bức vẽ tranh phong cảnh thì ta có thể chọn đường chân trời cao hay thấp tùy ý miễn sao cho phù hợp với ý tưởng và bố cục bức tranh.

Trường hợp mô tả cảnh trên mặt đất rộng mênh mông thì chọn đường chân trời cao. Nếu mô tả những hoạt động trên cao hoặc ở những công trình đồ sộ cận cảnh thì ta chọn đường chân trời thấp. Đôi khi đường chân trời còn nằm ngoài vị trí của khung tranh.

Muốn tìm vị trí của đường chân trời, ta dùng 1 tấm bìa cứng đặt ngang tầm mắt và điều cỉnh khi thấy bề mặt của tấm bìa chỉ còn là đường thẳng, mắt cắt cảnh vật ở đâu thì đó là vị trí của đường chân trời. Có điểm cần lưu ý đó là khi tìm đường chân trời luôn phải đứng thẳng hoặc ngồi cố định thì mới xác định được đúng.

Đường chân trời là 1 yếu tố quan trọng của luật phối cảnh, nó chứa đựng các điểm tụ của mặt bẳng, dùng để xác định phối cảnh của mọi vật trong không gian và cho cảm giác thế của mặt đất và mọi vật trên đó. Vì thế đường chân trời góp phần chủ yếu trong việc định ra chiều sâu của không gian tranh sơn dầu.